Mogłoby
się wydawać, że obydwa systemy są bardzo podobne. Tu i tu mamy
planety, znaki i różne konfiguracje, jakie między nimi występują.
Jednak po bliższym przyjrzeniu się można dostrzec szereg różnic,
które sprawiają, że te dwa podejścia do astrologii są unikalne.
Inny
zodiak
Ta
różnica jest dosyć płynna, ponieważ w zachodniej astrologii
można spotkać się ze zwolennikami zodiaku syderycznego, a w indyjskiej zdarzają się osoby używające tropikalnego.
Jest to popularne wśród astrologów, którzy miksują techniki (ale
nie tylko).
Jednak tradycyjne podejście w dżjotiszy wiąże się
z używaniem zodiaku gwiazdowego. Na temat odmienności zodiaków
napisano już bardzo dużo (
Ajanamsa).
Istotne jest to, że te zodiaki się nie pokrywają, gdyż istnieje
przesunięcie między nimi. Sprawia ono, że planety nie zawsze
znajdują się w tych samych znakach, ingresy odbywają się w innych
momentach itd. Zatem można sobie wyobrazić, że horoskop będzie
się mocno różnił w zależności od tego, czy użyjemy zodiaku
tropikalnego, czy syderycznego.
Oczywiście
zodiak syderyczny stosuje się wraz z systemem domów jako całych
znaków i bez transsaturników.
Inne
aspekty
W
dżjotiszy nie używa się takich terminów jak: kwadratura, sekstyl,
opozycja itd. za to pojawia się termin sambandha, który opisuje
różne relacje między znakami i planetami. Sambandha ma wiele
rodzajów – na przykład aspekty planet, przyjaźnie i wrogość,
wzajemne relacje (naisargika sambandha, tatkalika sambandha, graha
sambandha).
Aspekty
są różnego rodzaju. Po pierwsze mamy aspekty znakowe, czyli takie,
które tworzą między sobą planety w znakach. Czyli wszystkie znaki
zmienne aspektują siebie nawzajem, znaki stałe aspektują wszystkie
kardynalne, prócz tego, który jest sąsiadujący (np. Wodnik
aspektuje Barana, Raka, Wagę), a znaki kardynalne aspektują znaki
stałe, prócz sąsiada (np. Baran aspektuje Wodnika, Skorpiona,
Lwa). Jest to tzw. rasi driszti, aspekt znakowy. Inny rodzaj aspektu
to tzw. graha driszti, aspekt planetarny. Wiąże się z tym, że
każda planeta aspektuje dom w jakiś sposób, np. Saturn zawsze
aspektuje 3, 7, 10 dom od siebie. Oczywiście te aspekty
pokazują co innego, graha driszti stosuje się w połączeniu z
dasami, ponieważ one pokażą konkretne wydarzenia w danych
momentach życia.
Najmocniejszym
aspektem jest pariwartana, czyli recepcja. Następna w kolejności
jest koniunkcja, graha driszti i na końcu rasi driszti. Istotna jest
również argala, która nie ma odpowiednika w astrologii zachodniej,
a opisująca wzajemne blokowanie się i wzmacnianie planet. Nieco inaczej
interpretuje się koniunkcje planet, ale jest to temat zbyt szeroki
by go tu rozwijać.
Nie zawsze wedyjski odpowiednik kwadratury jest zły, a trygonu dobry - to dosyć istotna różnica.
Dodatkowo relacje planet mogą polegać na wzajemnej sympatii, lub wrogości, oraz blokowaniu się. Każda z planet powoduje stambhanę u innej, np. Księżyc źle działa na Wenus, sprawia, że ona nie może funkcjonować prawidłowo, podobnie działa Słońce na Jowisza. Innym typem połączenia jest gandhanta, która powoduje bardzo negatywny efekt. W zachodniej astrologii Wenus w koniunkcji z Księżycem jest uznawana za korzystne połączenie, w wedyjskiej astrologii może przynieść bardzo niepomyślny efekt.
Wiele
warg
Kolejna
różnica polega na stosowaniu horoskopów podziałowych (warg). Jest
to podstawa, bez której nie można sporządzić żadnego pełnego
horoskopu. Najważniejsza jest nawamśa (D9), która opisuje fortunę,
małżeństwo, ale również powie wiele na temat pracy, talentów,
zdrowia, dzieci, sukcesów i porażek. Nie stosuje się w niej takich
samych reguł interpretacji jak w D1 (rasi, podstawowy horoskop
urodzeniowy). Jest ona niezmiernie istotna przy oszacowywaniu
siły/słabości planet. Kolejnym istotnym horoskopem jest D10,
dasamśa, która pokazuje życie zawodowe. Niektóre z horoskopów
podziałowych mają wiele odmian, np. D3, które ma następujące
wersje: somanatha drekkana, paraśara drekkana, jagannatha drekkana.
Każda służy do innych rzeczy i pokazuje co innego. Zawsze horoskop
podziałowy stosuje się razem z rasi.
Niektóre z horoskopów podziałowych sięgają poza aktualne życie - D60 pokazuje przeszłe formy egzystencji, które mają wpływ na obecne.
Joga
Połączenia/konfiguracje
planet tworzą tzw. jogi. Poniekąd jest to odpowiednik figur
planetarnych, ale obejmuje też połączenia władców planet w
domach, więc wychodzi poza same figury. Na przykład mahapuruszajoga
polega na tym, że w domu kątowym znajduje się silna (w egzaltacji,
domicylu) planeta. Mars w Skorpionie w 1 domu tworzy już tę jogę,
a konkretniej jest to ruczaka joga. Tak położony Mars może dawać
talent i zainteresowanie ezoteryką. Owych jog jest bardzo dużo.
Planety, znaki, karaki
Nie
stosuje się transsaturników, za to Rahu i Ketu pełnią bardzo
istotną rolę. Każda planeta łączy się z którymś bóstwem,
dlatego posiada specyficzną mantrę i możliwe jest używanie
remediów. Opisy planet są podobne, jednak nie pokrywają się w
pełni. Każda planeta jest tzw. karaką, czyli sygnifikatorem.
Wyróżnia się kilka rodzajów owych karak: naisargika karaka
(naturalne sygnifikatory), czara karaka (tymczasowe sygnifikatory).
Wenus na przykład jest naturalnym sygnifikatorem pojazdów, miłości,
piękna, Mars siły, walki, nieruchomości i rodzeństwa, Ketu
opisuje nirwanę, budynki, Merkury to pieniądze, mowa, komunikacja
itd. Tymczasowe sygnifikatory to te, które będą się zmieniać w
różnych horoskopach. Jednym z nich jest opisany przeze mnie AK,
sygnifikator duszy (
Atmakaraka).
Opisy
znaków nie są mocno rozbudowane. Raczej w różnych tekstach i
naukach można się spotkać z krótkimi, konkretnymi wyjaśnieniami.
Planeta w znaku czuje się dobrze, albo źle, jest słaba, albo
mocna, da dobry, albo zły efekt. Niektóre znaki są bardzo podobne, a najmocniej różni się Waga, która ma bardzo dużo radżasu i może mieć problem z gniewem.
Predykcja
W
dżjotiszy stosuje się tranzyty, jest to tzw. goczara. Istnieje coś,
co można nazwać odpowiednikiem solariusza, choć to nie jest
solariusz, tylko tithi prawesza. Bazuje ona na relacji Słońca i
Księżyca, ale jest to horoskop roczny. Najważniejszą i
najbardziej znaną techniką są daśe. Wimśottari daśa, oparta na
Księżycu, pokazuje umysł i nastawienie mentalne. Narajana daśa
konkretne wydarzenia, mula daśa – karmiczne wyładowania, np.
klątwy. Tych daś jest niesamowicie dużo, a wyjątków przy ich
stosowaniu równie wiele. Dlatego wbrew pozorom nie jest to łatwa
technika. W dżjotiszy istnieje odpowiednik profekcji.
Klątwa
Silne
uszkodzenie planety przez minimum dwa malefiki to klątwa. W kulturze
zachodniej ten termin nie kojarzy się zbyt dobrze, jednak po
wyjaśnieniu co się za nim kryje staje się łatwiejszy do
przyswojenia. Klątwa wiąże się z cierpieniem, trudnością, bólem
jakiego doświadcza właściciel horoskopu w związku z uszkodzoną
sferą życia. Najczęściej tłumaczy się to jako skutek tego, co
się wydarzyło w poprzednim życiu. Czyli karmicznie. Bez metafizyki
astrologia wedyjska nie funkcjonuje. Klątwa da problem, a jeśli jest
zaangażowany władca ascendentu i AK, to będzie on bardzo bolesny.
Można stosować różnego rodzaju remedia, od kamieni, mantr, po
zioła i dietę. Asortyment jest bogaty i dobierany w zależności od
rodzaju i umiejscowienia uszkodzeń.
Nakszatry
i pańczanga
W
astrologii zachodniej istnieje odpowiednik nakszatr (np. tutaj można poczytać na ten temat:
astrologia elekcyjna), ale w dżjotiszy
są one stosowane inaczej. Na ten temat opisano obszerne książki,
więc nie jest łatwo go potraktować skrótowo. Można powiedzieć,
że one mówią o umyśle (bo to domy księżycowe) i sferze
mentalnej. Wyróżnia się specjalne nakszatry, np. karma nakszatra,
które mówią o pracy, sukcesie itd. Nakszatra Księżyca pokazuje
długość życia, pranę. Jest to element pańczangi, czyli podstawy
horoskopowej. Pańczanga nie ma odpowiednika w astrologii zachodniej.
Pokaże ona emocje, spełnienie zawodowe, siłę życiową, pranę i
jogę. Od tego zaczyna się każda interpretacja i jest to fundament
każdego horoskopu.
Relokacja,
aranżacja wnętrz
Stosuje
się techniki pozwalające dobrać najlepszy kierunek, czy
odpowiadające na pytanie o emigrację. Również istnieje
rozbudowana technika, która pomaga w doborze imienia, czy zmiany
imienia, doborze numeru domu itd.W zachodniej astrologii również istnieją techniki relokacyjne, jednak nie są one identyczne.
Czy
Księżyc jest najważniejszy?
Niektórzy
podają, że w dżjotiszy najważniejszy jest Księżyc i stanowi on
punkt odniesienia każdego horoskopu. Jest on na pewno bardzo ważny,
ale tak samo istotny jest ascendent oraz pozycja Słońca. Tzw.
Arudha lagna jest kluczowa, czy w ogóle arudhy. W astrologii
wedyjskiej horoskop jest wielowarstwowy, mamy warstwę, która
pokazuje poziom doświadczenia duszy, warstwę społeczną, warstwę
mentalną, mamy to, co my czujemy oraz to, co widzi świat.
Analizując różne obiekty sprawdza się te różne warstwy. Księżyc
jest ogromnie istotny, ponieważ zarówno w sferze zawodowej,
zdrowotnej, miłosnej trzeba go zanalizować. Ale bez AL nie
zobaczymy manifestacji w świecie. Te wszystkie warstwy są połączone
ze sobą.
Midpunkty
Podobnie jak w zachodniej astrologii, tak i w wedyjskiej używane są midpunkty. Nieco inaczej się je oblicza, ale są bardzo istotne np. przy ustalaniu płodności i w kwestiach poczęcia.